معمولاً به بیمار توصیه می شود که از در سه شب قبل از جراحی هر شب دوش گرفته شود و بدن خود را با شامپو بدن حاوی کلرهگزیدین شست شو دهند. این شامپو در داروخانه ها موجود است. با این شامپو محل عمل را بشویید. بهتر است که خود فرد پوست ناحیه جراحی را شیو نکنه و تیغ نکشد. می تواند با موزر این کار را انجام دهد. برای انجام این کار هم حتماً با پزشک خود مشورت کنید و سپس اقدامات لازم را انجام دهید.

شیوه انجام جراحی تعویض مفصل زانو

در جراحی تعویض مفصل زانو به شیوه کلاسیک ( که جراحی کاملاً باز است و برش بزرگی روی زانو ها ایجاد می شود و محدوده دسترسی جراح وسیع است ) قسمت های آسیب دیده زانو که تحلیل رفته اند، تراشیده می شوند و با پروتز های مصنوعی جایگزین می گردند.

این جراحی می تواند به صورت کامل انجام شود و تمامی مفصل زانو تعویض شود. در برخی موارد هم می تواند تنها به صورت جزئی انجام گیرد و بخشی از مفصل تراشیده و جایگزین شود. جنس پروتز به کار رفته در این جراحی اهمیت بالایی دارد. در صورتی که فرد به پروتز حساسیت نشان دهد، احتمال نیاز به انجام دوباره جراحی یا جراحی ترمیمی بسیار بالا می رود. بنابراین لازم است که انتخاب هوشمندانه ای در این زمینه صورت گیرد.

بر خلاف اسم این جراحی، جراح تمام مفصل زانو را جایگزین نمی کند. بعد از جراحی تعویض مفصل زانو، احتمالاً مقداری درد به صورت موقتی فرد را درگیر می کند. ولی فیزیوتراپی در اغلب موارد می تواند در روز بعد از جراحی آغاز شود. فیزیوتراپی بعد از جراحی کلید موفقیت جراحی است. به این ترتیب فرد می تواند فعال باقی بماند و در جلسات فیزیوتراپی با موفقیت شرکت کند.

نتیجه جراحی تعویض مفصل زانو می تواند برای سالیان سال، حتی تا 15 یا 20 سال یا حتی بیشتر دوام داشته باشد. به این دلیل که جراحی تعویض مفصل زانو برای تمام عمر نیست، سن فاکتور موثری برای انجام این جراحی و یا استفاده از روش های جایگزین است. در برخی موارد با توجه به سن بیمار، شاید بعد از این سال ها نیاز به انجام جراحی مجدد تعویض مفصل زانو باشد.

بیهوشی مناسب برای تعویض مفصل زانو

انتخاب نوع بیهوشی یا بی حسی به فاکتورهای مختلفی بستگی دارد مانند نوع جراحی، ریسک فاکتورهای بیمار و ترجیح بیمار و پزشک. انتخاب نوع بیهوشی می تواند در خطرات بعد از جراحی، هزینه و زمان لازم برای مدت زمان بستری تاثیر بگذارد. همچنین می تواند در زمان مناسب برای شروع فیزیوتراپی هم تاثیر بگذارد. همواره با متخصص بیهوشی در این باره صحبت کنید و گزینه های مناسب را بررسی نمایید.

• بی حسی ناحیه ای که گزینه مناسبی برای جراحی آرتروسکوپی زانو است. این نوع بی حسی ناحیه را بی حس کرده و فرد در طول جراحی هوشیار است. بی حسی ناحیه ای شامل بی حسی ستون فقرات و یا اپیدورال است. برخی تحقیقات نشان داده است که بی حسی ناحیه ای می تواند تاثیر بهتری در کنترل درد و تسریع روند بازتوانی داشته باشد. همچنین پیچیدگی های کمتری که ناشی از بیهوشی کامل است، دیده می شود.
• بی حسی منطقه ای یا موضعی که می تواند گزینه ای برای جراحی آرتروسکوپی زانو باشد. گرچه از این روش کمتر استفاده می شود. تزریق مقداری از مواد بی حسی در ناحیه اطراف زانو انجام می گیرد. مزیت روش بی حسی این است که خطرات ناشی از بیهوشی کمتری دارد، هزینه کمتری دارد و همچنین فرد می تواند سریع تر از بیمارستان مرخص شود.
• بیهوشی عمومی که به معنای بیهوشی کامل بیمار در طول جراحی است و فرد کاملاً هوشیاری خود را از دست می دهد. در برخی موارد تعویض مفصل زانو از این نوع بیهوشی استفاده می شود. ولی بی حسی ناحیه ای همچنان گزینه مناسب تری برای این جراحی است.

چگونه مشکلات زانو تشخیص داده می شود؟

علاوه بر سابقه پزشکی کامل و معاینه فیزیکی، سایر آزمایشات برای مشکلات زانو ممکن است شامل موارد زیر باشد:

• اشعه ایکس. این آزمایش با استفاده از پرتوهای انرژی الکترومغناطیسی نامرئی ، تصاویری از بافت های داخلی ، استخوان ها و اندام ها را بر روی فیلم ایجاد می کند.
• تصویربرداری ام آر آی (MRI). در این آزمایش از آهن رباهای بزرگ ، فرکانس های رادیویی و کامپیوتر برای تهیه تصاویر دقیق از اندام ها و ساختارهای داخل بدن استفاده می شود. اغلب می تواند آسیب یا بیماری در رباط یا عضله اطراف را مشخص کند.

• •  اسکن توموگرافی رایانه ای (اسکن CT یا CAT نیز نامیده می شود). در این آزمایش از اشعه ایکس و فناوری رایانه برای ایجاد تصاویر مختلف از بدن استفاده می شود. سی تی اسکن تصاویر جزئی از هر قسمت از بدن ، از جمله استخوان ها ، عضلات ، چربی و اندام ها را نشان می دهد. سی تی اسکن جزئیات بیشتری نسبت به اشعه ایکس عمومی دارد.
  • آرتروسکوپی یک روش تشخیصی و درمانی با حداقل تهاجم است که برای شرایط مفصل استفاده می شود. در این روش از یک لوله نوری کوچک و روشن (آرتروسکوپ) استفاده می شود که از طریق یک برش کوچک در ناحیه مفصل زانو وارد می شود. تصاویر داخل مفصل بر روی یک صفحه نمایش داده می شود. برای ارزیابی هرگونه تغییر و تخریب زانو مانند آرتروز در مفصل استفاده می شود. برای تشخیص بیماریهای استخوانی و تومورها و تعیین علت درد و التهاب استخوان از این روش استفاده می شود.
  •  اسکن رادیونوکلاید. یک روش تصویربرداری هسته ای است که از مقدار بسیار کمی ماده رادیواکتیو استفاده می کند و این ماده به جریان خون بیمار تزریق می شود تا توسط دستگاه اسکنر شناسایی شود. این آزمایش جریان خون در استخوان و فعالیت سلول درون استخوان را نشان می دهد.

تعویض مفصل لگن

مفصل لگن ممکن است به دلایلی مانند: آرتروز، شکستگی یا هر شرایط دیگری آسیب دیده و شما را در انجام فعالیت‌های روزانه‌تان؛ مانند: راه رفتن، نشستن و برخاستن، پوشیدن کفش و یا جوراب دچار مشکل کند. به طوریکه حتی ممکن است زمان استراحت کردن هم احساس راحتی نکنید.

در این شرایط اگر مصرف دارو، تغییر سبک زندگی و استفاده از ابزارهای کمکی هنگام راه رفتن به بهبود علائم شما کمکی نکند، آنگاه ممکن است جراحی تعویض مفصل به شما پیشنهاد شود. جراحی تعویض مفصل لگن، جراحی ایمن و موثری بحساب می‌آید که میتواند سبب کاهش درد و افزایش گستره‌ی حرکتی مفصل ران شده و شما را به انجام فعالیت‌های روزانه‌تان بازگرداند.
جراحی تعویض مفصل لگن، تقریبا هیچ محدودیت وزنی و سنی نداشته و انجام آن براساس میزان درد و ناتوانی بیمار پیشنهاد می‌گردد. اما اکثر افرادی که تحت جراحی تعویض مفصل لگن قرار می‌گیرند بین 50 تا 80 سال سن دارند. به طور کلی، جراحی تعویض مفصل لگن در تمامی سنین موفقیت آمیز است؛ از نوجوانان دچار آرتروز زودرس (Juvenile Arthritis) گرفته تا افراد مسنی که دچار آرتروز دژنراتیو (Degenerative Arthritis) شده‌اند.
جراحی تعویض مفصل لگن، نخستین بار در سال 1960 انجام شد. از این زمان به بعد، بهبود‌هایی در تکنیک و تکنولوژی انجام این جراحی ایجاد شد که میزان اثربخشی آن را به طرز چشمگیری بالا برد. طبق اطلاعات AHRQ (Agency for Healthcare Research and Quality)، سالانه در آمریکا، بیش از 300,000 عمل تعویض مفصل لگن انجام میشود.

آناتومی مفصل لگن

مفصل لگن از جمله مفاصل بزرگ در بدن میباشد که نوعی مفصل گوی و کاسه‌ای است. بخش کاسه‌ایِ مفصل لگن را استابولوم (Acetabulum) می‌گویند که قسمتی از استخوان بزرگ لگن میباشد. بخش گوی مانند این مفصل، سرِ فمور (Femoral Head) نامیده میشود که در واقع بخش بالایی از همان استخوان ران (فمور) میباشد.
سطح گوی و کاسه در مفصل لگن با بافتی نرم به نام غضروف مفصلی (Articular Cartilage) پوشیده شده است؛ بافتی که مانند ضربه گیر، انتهای استخوان ها را فراگرفته و سبب میشود تا به راحتی بر روی هم حرکت کنند.
بافتی نازک به نام غشاء سینوویال (Synovial Membrane) اطراف مفصل لگن را فراگرفته است. در یک مفصل لگن سالم و طبیعی، غشاء سینوویال مایعی تولید میکند که سطح غضروف مفصلی را روان ساخته و تقریبا سبب از بین رفتن هرگونه اصطکاکی میشود.