برای اینکه بدانید ارتوپد چیست ابتدا باید با این تخصص پزشکی بیشتر آشنا شوید. دکتر ارتوپدی به درمان و جراحی مشکلات یا بیماریهای مربوط به ساختارهای اسکلتی و عضلانی مانند استخوانها، مفاصل، عضلات، رباطها و بافت نرم میپردازد.
بخش عضلانی-اسکلتی بدن سیستم پیچیدهای متشکل از استخوان، مفصل، رباط، تاندون، عضله و عصب است که به بدن اجازه حرکت، کار و فعالیت میدهد. اگر میخواهید بدانید کار ارتوپد چیست باید بگوییم در گذشته این رشته تنها به مراقبت از کودکان دارای بدشکلی ستون فقرات و عضو ناقص محدود میشد، اما حالا شامل مراقبت از بیماران در هر سن، از کودک مبتلا به پاچنبری گرفته تا ورزشکاران جوان است. درواقع این تخصص پزشکی بیشتر به درمان و مداخله جراحی در مواردی مانند شکستگیها، آسیبهای ورزشی، کمر درد، آرتروز و مشکلات اسکلتی-عضلانی میشود.
ارتوپد چیست؟
افراد زیادی با شنیدن اسم ارتوپد این سوال برایشان پیش میآید که کلا ارتوپدی چیست؟ ارتوپدی شاخهای از علم پزشکی محسوب میشود که تمام تمرکزش بر روی سیستم ماهیچهها و استخوانهای بدن است. به این بخش از بدن، سیستم اسکلتی-عضلانی میگویند که شامل مفاصل، رباطها و تاندونها هم میشود.
متخصص ارتوپد معمولا در تعامل با بیماران خود از تصاویر پزشکی مانند MRI استفاده میکند تا بتواند علت دقیق بیماریهای اسکلتی عضلانی را تشخیص دهد و برای درمان آنها برنامه درمانی مناسبی تدوین کند.
دکتر ارتوپد کیست؟
پس از این که متوجه شدیم ارتوپدی چیست، باید پزشک متخصص این رشته را بهتر بشناسیم. متخصص ارتوپدی را به عنوان ارتوپد میشناسند. اغلب افراد در طول زندگی خود درد مفاصل را تجربه میکنند که در صورت عدم درمان خانگی، باید به دکتر ارتوپد مراجعه کنند.
اگر تا این بخش از مقاله درک کردید که ارتوپد چیست حتما خوب میدانید دکتر ارتوپد یک متخصص در زمینه تشخیص، درمان و مداخلات مشکلات اسکلتی عضلانی است. این پزشک پس از تحصیل دکتری عمومی و قبول شدن در رشته تخصصی ارتوپدی، میتواند برای درمان درد در ناحیه دست، پا، آرنج، شانهها، زانو، لگن، کمر، مچ دست و پا آموزش ببیند.
کار دکتر ارتوپدی چیست؟
متخصص ارتوپد در کنار جراحی از روشهای جسمانی، تجویز دارو و توانبخشی استفاده میکند و در تمام جنبههای مراقبت بهداشتی که به سیستم عضلانی اسکلتی مربوط میشود، دست دارد. این تخصص به طرز باورنکردنی وسیع و متنوع است. اما اگر بخواهید بدانید کار اصلی دکتر ارتوپد چیست باید بگوییم ایشان بیماریها و مشکلات مرتبط با ماهیچه، استخوان، مفاصل، رباطها و تاندونها را درمان میکند.
پزشک متخصص ارتوپدی چه بیماریهایی را درمان میکند؟
ارتوپدیست به درمان طیف گستردهای از بیماریها میپردازد، از جمله:
- دررفتگی مفاصل
- شکستگی استخوان
- پارگی رباط
- پیچخوردگی و در رفتن تاندون
- در رفتگی عضلات
- بیماری ستون فقرات
- بیرونزدگی دیسک کمر
- عفونت استخوان و مفصل
- کمردرد
- اسکولیوز زانوی کج
- خمیدگی پا
- زانو درد
- آسیبهای ورزشی
- انحراف شست
- درد لگن
- آرتروز و پوکی استخوان
- تومور استخوان
- دیستروفی عضلانی
- عدم تساوی پا و ناهنجاری انگشتان دست و پا
- اختلالات رشد استخوانی
بهطور کلی میتوان گفت متخصص ارتوپد در زمینههای زیر مهارت دارد:
- تشخیص آسیب یا اختلال
- درمان با دارو، ورزش، جراحی یا سایر برنامههای درمان
- توانبخشی از طریق پیشنهاد ورزش یا فیزیوتراپی برای ترمیم حرکت، قدرت و عملکرد
- اطلاعرسانی و ارائه برنامه درمان برای پیشگیری از بروز آسیب یا کند کردن روند پیشرفت بیماری
معمولا ۵۰ درصد از کار متخصص ارتوپدی وقف مدیریت جراحت و بیماری با روشهای غیر جراحی و ۵۰ درصد دیگر صرف مدیریت بیماری با جراحی میشود. گاهیاوقات ممکن است برای درمان مشکلاتی مانند آسیب به استخوان، مفصل، عضله، تاندون، رباط، عصب یا پوست به جراحی نیاز باشد.
در توضیح این که حضور دکتر ارتوپد برای چیست میتوان گفت دکتر ارتوپدی با سایر متخصصان کادر درمان نیز همکاری نزدیک دارد و اغلب در نقش مشاور برای پزشکان دیگر ظاهر میشود. ارتوپدیست عضو تیمی است که کار مدیریت آسیبهای چندگانه و پیچیده را برعهده دارند و اغلب در تنظیم و اجرای مراقبتهای اورژانسی نقش مهمی ایفا میکند.
چه زمانی باید به دکتر ارتوپد مراجعه کنیم؟
حال که دانستید ارتوپد چیست، باید بدانید زمانی که شما در اثر تصادف یا رویداد دیگر دچار آسیب و جراحات استخوانی و مفصلی شده باشید به مهارت دکتر ارتوپد نیاز پیدا میکنید. همچنین برخی افراد با وجود فعالیت فیزیکی ناچیز، به دلیل عادتهای غلط نشستن و خوابیدن دچار ساییدگی یا پارگی بافت عضلانی بدن میشوند.
در این صورت به تشخیص و درمان پزشک متخصص ارتوپدی نیاز است. نشستن طولانیمدت پشت لپتاپ، انجام کارهای مداوم مانند تایپ کردن، بلند کردن اجسام سنگین و عدم استراحت کافی از عوامل اثرگذار بر سیستم عضلانی-اسکلتی بدن هستند که در حیطه کاری متخصص ارتوپد قرار دارد.
آیا جراح ارتوپدی همان دکتر متخصص ارتوپد است؟
درد عضلانی اسکلتی اولین دلیل برای مراجعه به متخصص ارتوپدی است. جراح ارتوپد و پزشک ارتوپدی هر دو به تشخیص و درمان بیماریهای مرتبط با سیستم اسکلتی-عضلانی میپردازند. اما منظور از جراح ارتوپد چیست؟ همه جراحان ارتوپدی میتوانند وظایف دکتر متخصص ارتوپد را انجام دهند اما برعکس این قضیه امکانپذیر نیست. جراحان ارتوپد اول سراغ روشی به غیر از جراحی، مانند دارو یا توانبخشی میروند. آنها همچنین این تخصص را دارند که در صورت لزوم برای ترمیم آسیب یا اصلاح بیماری دست به جراحی بزنند.
کدام بیماریهای عضلانی اسکلتی به جراح ارتوپد ارجاع داده میشود؟
حتما میدانید جراحان ارتوپد استخوانهای شکسته را درمان و مفاصل آسیبدیده را تعویض میکنند.
دیگر موارد حوزه کاری جراحان ارتوپدی عبارتاند از:
- جراحتهای ورزشی
- کمردرد، بیرونزدگی دیسک و تنگی مجرای نخاع
- تومور مغزی
- تونل کارپ، آرتروز و جراحت دست
- پای چنبری، انحراف پا و دیسپلازی لگن
- آسیب ارتوپدی
- دراز بودن عضو
- جراحت تاندون آشیل، جراحت پا و قوزک
- پوکی استخوان
- آرتروز
انواع روش ارتوپدی چیست و شامل چه رشتههایی میشود؟
اکثر پزشکهای ارتوپدی در رشته ارتوپدی عمومی فعالیت میکنند. اما برخی متخصصین در رشته خاصی از شاخه ارتوپدی تخصص میگیرند. درمان پا و مچ پا، دست و اندام فوقانی، کتف، جراحی ستون فقرات، جراحی لگن، جراحی تعویض مفصل زانو، ارتوپدی اطفال، آسیب یا پزشکی ورزشی تعدادی از رشتههای حیطه کاری پزشک فوق تخصص ارتوپدی است. این امکان وجود دارد که بعضی از متخصصین ارتوپدی همزمان در درمان چند حوزه تخصص داشته باشند.
روش تشخیص ارتوپد چیست؟
در اغلب موارد دکتر متخصص ارتوپدی برای تشخیص و تایید مشکلات اسکلتی عضلانی به آزمایشات و تصویربرداریهای زیر نیاز دارد:
- اسکن MRI
- CT اسکن
- آزمایش خون
- اسکن استخوان
- سونوگرافی
راهکارهای درمانی دکتر متخصص ارتوپدی چیست؟
دردهای عضلانی-اسکلتی اغلب آهسته آغاز میشوند و روند درمانی بسیار کندی دارند. اگر کنجکاو شدهاید بدانید روش درمانی دکتر ارتوپدی چیست باید بگوییم اغلب پزشکان ارتوپد، برای درمان دردهای مزمن اسکلتی عضلانی از ترکیب چندین روش کاهشدهنده درد استفاده میکنند.
راهکارهای درمانی شامل موارد زیر میشوند:
- داروهای تسکیندهنده و ضدالتهاب
- تمرینات و ورزشهای خانگی
- فیزیوتراپی و توانبخشی
- تزریق دارو
- طب سوزنی
- دریافت کمکهای حرکتی
- جراحی
همه ما خوب میدانیم برای درمان بیماری و مشکلات عضلانی اسکلتی باید به متخصص ارتوپد مراجعه کنیم. اما اغلب افراد نمیدانند وظیفه اصلی ارتوپد چیست. دکتر ارتوپد بخشی از تیم بزرگ ارتوپدی است که به تشخیص، درمان و توانبخشی افراد با آسیب و مشکلات اسکلتی عضلانی میپردازند. همچنین جراح ارتوپد میتواند درمان مناسبی را برای مشکلات مزمن اسکلتی در نظر بگیرد.