مزوتراپی یکی از روش‌های درمانی و زیبایی پوستی است و در دسته‌ی شیوه‌های تزریقی قرار می‌گیرد. یعنی در این روش مواد ویژه‌ای با خاصیت درمانی به زیر پوست تزریق می‌شود. این مواد خاص با توجه به مشکل شما تعیین می‌شوند. مواردی همچون عصاره‌های گیاهی، ویتامین‌ها و آنزیم‌ها، داروها و هورمون‌ها از جمله مواردی هستند که در طی مزوتراپی به صورت موضعی به درون پوست تزریق می‌شوند.

واژه مزوتراپی از دو بخش «مزو» و «تراپی» تشکیل شده است. مزو (Meso) در زبان لاتین به معنی «میانی» بوده و تراپی (Therapy) هم به معنی «درمان» است.  مزوتراپی بر هر سه لایه پوست اثر می‌گذارد. اثرات درمانی این روش بر روپوست، لایه‌ی میانی و همچنین بافت‌های پیوندی زیرین پوست مشاهده می‌شود. همین مسئله باعث شده که کاربردهای متنوعی داشته باشد و برای درمان ریزش مو، سلولیت و موارد دیگر موثر باشد.

تاریخچه مزوتراپی

این روش درمانی سابقه‌ی زیادی در پزشکی سنتی و مدرن دارد. اولین استفاده‌ها از این روش به قرن ۱۲ میلادی و کشور فرانسه باز می‌گردد. در آن سال‌ها آمبروز پاره (پزشک دربار فرانسه) با استفاده از سوزن، سوراخ‌هایی روی پوست ایجاد می‌کرد و داروهای گیاهی را روی سوراخ‌ها می‌ریخت تا بهتر جذب پوست شوند.

مزوتراپی به شکل امروزی و مدرن توسط پزشک فرانسوی دیگری در سال ۱۹۵۲ معرفی شد. دکتر میچل پیستور برای درمان بیماری آسم تزریق وریدی دارویی به نام پروکائین را تجویز می‌کرد. وی بعد از مدتی دید که ریزش موی برخی بیماران بهبود یافته است. دکتر پیستور برای درمان ریزش موی برخی از بیماران، پروکائین را به صورت زیر پوستی تزریق می‌کرد. وی نهایتاً در سال ۱۹۷۶ نام روش ابداعی خود را «مزوتراپی» گذاشت.

امروزه مزوتراپی یکی از روش‌های درمانی و جوانسازی مشهور در جهان و به ویژه اروپا است. البته در کشورهایی مثل انگلیس یا آمریکا به اندازه‌ی فرانسه طرفدار ندارد ولی شناخته شده است.

فواید مزوتراپی

یکی از فواید بسیار جالب مزوتراپی، اثری است که ریزآسیب‌های ایجاد شده توسط سوزن‌های نازک مورد استفاده در این روش بر پوست می‌گذارند. سوزن تا عمق متوسط در پوست فرو می‌رود و آسیبی جزئی به آن وارد می‌کند. این آسیب باعث می‌شود که فرآیندهای ترمیمی پوست فعال شوند. با فعال شدن فرآیندهای ترمیمی پوست، سلول‌های پوستی سالم شروع به ساخت و ترشح کلاژن، فاکتورهای رشد، پروتئین‌های بین بافتی و مواد دیگر می‌کنند. رگ‌های خونی جدیدی شکل می‌رد و سلول‌های بنیادی به سمت نواحی آسیب دیده حرکت می‌کنند.

سایر مزایای مزوتراپی را می‌توان بصورت خلاصه در لیست زیر معرفی کرد :

• دارورسانی، آبرسانی و تغذیه پوست،
• هزینه مناسب نسبت به تاثیرات درمانی،
• روشی کم‌تهاجمی و بدون جراحی،
• بدون نیاز به بیهوشی و بدون درد،
• دوره‌ی ریکاوری کوتاه و بدون نیاز به مراقبت‌های خاص بعد از درمان،
• عوارض جانبی بسیار کم و بدون خطر.

ترکیبات

برخی از موادی که به طور معمول در کوکتل‌های مزوتراپی یافت می‌شوند در زیر فهرست شده‌اند:

داروها

• اتساع دهنده عروق: داروهایی مانند بوفلومدیل که باعث افزایش خونرسانی به ناحیه‌ی تحت درمان می‌شوند. این مواد ایمن و بی‌خطر هستند.
• بی‌حسی موضعی: داروهایی مانند لیدوکائین و پروکائین که علاوه بر بی‌حسی، اثرات ضدالتهابی نیز دارند.
• داروهای هورمونی: این موارد بیشتر در کوکتل‌های مزوتراپی مو استفاده می‌شوند. داروهایی مثل فیناستراید یا سیپروترون استات با مهار گیرنده‌های هورمونی، اثر هورمون‌های جنسی که باعث ریزش مو می‌شوند را مهار می‌کنند.
• کلسی تونین: یکی از هورمون‌های طبیعی بدن که باعث بهبود خونرسانی، تغذیه فولیکولی و تغذیه پوستی می‌شود.
• داروهای مغذی: موادی مانند سیلیکون که به طور طبیعی در پوست و موی ما وجود داشته و نقش ساختمانی مهمی دارند
• ال‌-کارنیتین: ماده‌ی تجزیه‌کننده چربی‌ها که برای درمان سلولیت استفاده می‌شود.

ویتامین‌ها

• ویتامین ب ۵: یکی از ویتامین‌های خانواده ب یا B که در تقسیم سلولی و بهبود بافت پوستی نقش مهمی ایفا می‌کند.
• بیوتین: اثری مشابه ویتامین ب ۵ دارد. کمبود بیوتین باعث پوسته پوسته شدن و ریزش مو می‌شود. این ویتامین در تنظیم ترشح غدد چربی پوستی نیز موثر است.
• ویتامین ث: آنتی اکسیدان مفید و یکی از موادی که تولید کلاژن را تحریک می‌کند.
• ویتامین آ: کلاژن سازی را تحریک کرده و دارو رسانی به پوست را بهبود می‌بخشد.

مواد معدنی

• عناصری مانند مس، سلنیوم، فسفر، روی (زینک) بر سلامت و شادابی پوست و موی ما موثر هستند.
• سدیم پیروات: برای بهبود حالت کدر و خسته‌ی پوست، تاثیرات ضدپیری و رفع لکه‌های پوست
• گلیکولیک اسید: ماده‌ی سفید کننده برای بهبود اسکارها، لکه‌های تیره و ترک‌های پوستی.
• کافئین: در محلول‌های لیپولیتیک استفاده شده و در درمان سلولیت و ریزش مو موثر است.

عوارض احتمالی

در مزوتراپی به علت این که دارو به شکل موضعی و دقیقاً در محل دچار مشکل تزریق می‌شود، عوارض جانبی نادر و محدود هستند. برخی عوارضی که تاکنون گزارش شده‌اند عبارت‌اند از:

• واکنش آلرژیک یا حساسیت به داروها و مواد تزریق شده به پوست،
• التهاب و ورم موضعی،
• عفونت‌های پوستی،
• ظاهر شدن لکه‌های تیره یا روشن در محل تزریقات،
• کبودی و خون مردگی در محل تحت درمان،
• ایجاد زخم، اسکار یا بدشکلی،
• التهاب بافت چربی زیرپوستی.

توصیه و مراقبت ها

این روش درمانی نیازی به مراقبت‌های خاص ندارد و می‌توانید بلافاصله بعد از درمان به کارهای روزمره مشغول شوید. سایر مراقبت‌ها شامل توصیه‌های عمومی است که در مورد بیشتر روش‌های درمانی پوست و مو باید رعایت کنید:

• شب قبل یا صبح روزی که قرار است به کلینیک مراجعه کنید، سر خود را بشویید. (برای مزوتراپی موی سر)
• چند روز قبل از جلسه‌ی درمانی نباید داروهایی مانند آسپرین و ایبوپروفن مصرف کنید. اگر از داروهای ضد انقعادی یا رقیق کننده خون استفاده می‌کنید، حتما به پزشک کلینیک اطلاع دهید تا در مورد مصرف آن‌ها راهنمایی‌تان کنند.
• حداقل تا ۲۴ ساعت قبل و بعد از درمان از داروهای مراقبت مو، داروهای ضد ریزش، محصولات حالت دهنده، مواد آرایشی، کراتینه و … استفاده نکنید.
• تا ۸ ساعت بعد از مزوتراپی سر خود را نشویید و دوش نگیرید. از روز سوم می‌توانید حمام بروید. در هفته‌ی اول بیش از ۱۵ دقیقه در حمام نمانید و از آب گرم استفاده نکنید. این موارد می‌توانند باعث کبودی شوند.
• تا دو روز بعد از جلسه‌ی درمانی ورزش نکنید. ورزش باعث تعریق و خروج محلول مزوتراپی از پوست می‌شود.
• آب و مایعات فراوان بنوشید.
• اگر در پوست خود برآمدگی‌هایی مشاهده کردید، احتمالاً به این معنی است که نسبت به محلول مزوتراپی حساسیت داشته‌اید. در این صورت با کلینیک تماس بگیرید.
• تا ۲۴ ساعت از مصرف داروهای ضد التهابی (مثل آسپیرین و ایبوپروفن) و ویتامین E خودداری کنید. مصرف استامینوفن بلامانع است.

کاربردهای مزوتراپی

کاربردهای مزوتراپی به مرور زمان با بهبود ترکیب محلول‌های تزریقی و همچنین سیستم تزریق بیشتر شدند. امروزه برای مزوتراپی از دستگاه نیمه‌اتوماتیکی استفاده می‌کنیم که مزوگان نام دارد. به بیان ساده در تمامی کاربردهای مزوتراپی هدف ما یک چیز است: وارد کردن موادی به پوست که باعث می‌شوند سلول‌ها به بهترین شکل ممکن فعالیت کنند.

برخی از کاربردهای این روش شامل موارد زیر است:

درمان پیگمنتیشن (لکه‌ها) و اسکارها

می‌توان کوکتل مزوتراپی را به شکلی تهیه کرد که باعث کاهش لکه‌های پوستی شود. لکه‌های پوستی ناشی از فعالیت سلول‌های پوستی خاصی به نام ملانوسیت‌ها هستند. برخی مواد موجود در سرم مزوتراپی می‌توانند فعالیت ملانوسیت‌ها را کنترل کنند. به همین خاطر می‌توان از مزوتراپی برای بهبود برخی از لکه‌های ناشی از آفتاب و ملاسما استفاده کرد.

از مزوتراپی می‌توان برای محو کردن جای زخم و آثار به جا مانده از آکنه‌ها نیز استفاده کرد. به ویژه اگر جای آکنه به شکل فرورفتگی پوستی در آمده باشد. هیالورونیک اسید استفاده شده در کوکتل به پوست حجم می‌دهد و سایر آنتی‌اکسیدان‌ها و آمینواسیدها با اثرات ضدالتهابی خود، پوست را تحریک می‌کنند که خودش را ترمیم کند.

درمان ریزش مو

از این روش می‌توان به عنوان درمان پیشتیبان یا مکمل برای آلوپسی آندروژنی (ریزش مو با الگوی زنانه و مردانه)، تلوژن افلوویوم، مشکلات ساقه مو، ریزش مو سکه‌ای و افزایش سرعت رشد موها استفاده کرد. مزوتراپی برای بهبود ریزش مو سه کار مهم انجام می‌دهد:

• بهبود خونرسانی و تحریک سلول‌های پوستی برای تولید فاکتورهای رشد و ترمیم با ایجاد آسیب‌های کوچک،
• غذارسانی به فولیکول‌های مو با تزریق ویتامین‌ها و مواد مغذی،
• رساندن داروهای ضد ریزش مو به شکل مستقیم به فولکیول‌ها.

درمان سلولیت

گاهی از مزوتراپی به عنوان روشی برای کاهش وزن و از بین بردن چربی‌های بدن یاد می‌شوند. واقعیت این است که این روش می‌وتواند چربی‌های اضافی زیر پوست را کاهش داده و باعث سفت شدن پوست شل شود، اما نباید انتظار معجزه از آن داشته باشید.

ذخایر چربی در سلولیت و نواحی خاص مثل چانه و زیر فک به شکلی هستند که می‌توانیم با تزریق آنزیم‌های خاص تجزیه‌شان کنیم تا به مرور زمان از آن محل حذف شوند. آنزیم‌هایی که به این ذخایر چربی به صورت موضعی تزریق می‌کنیم غشای سلول‌های چربی را باز کرده و باعث آزادسازی چربی‌ها می‌شوند. چربی‌های آزاد شده توسط سیستم لنفاوی جمع‌آوری شده و دفع می‌شوند.