جراحی مثانه، روش جراحی لاپاروسکوپی رباتیک مثانه نسبت به سیستکتومی ریشه ای (برداشتن مثانه با استفاده از برش شکمی نسبتا بزرگ) مزایایی دارد، برای مثال زمان بهبودی سریع تر است و تنها چند برش کوچک ایجاد می شود.
علاوه بر درمان سرطان مثانه، جراحی لاپاروسکوپی مثانه می تواند برای درمان بی اختیاری ادراری و افتادگی مثانه نیز به کار رود.
چرا ممکن است فردی به جراحی مثانه نیاز داشته باشد؟
جراحی برای سرطان مثانه
سرطان مثانه، شایع ترین علت انجام جراحی مثانه است.
بر اساس مرحله و پیشرفت سرطان، جراحی می تواند در ترکیب با سایر درمان ها مانند شیمی درمانی یا رادیوتراپی به کار رود.
برای درمان سرطان مثانه، انواع مختلف روش ها می تواند اجرا شود:
برش از طریق مجرای ادراری به کمک الکتریسیته
در این روش جراحی، یک سیستوسکوپ (یک لوله چراغ دار باریک) از طریق مجرای ادراری به داخل مثانه وارد می شود.
ابزاری با یک حلقه سیم در انتهای آن برای از بین بردن بخش سرطانی یا برای سوزاندن تومور با الکتریسیته دارای انرژی بالا به کار می رود.
سیستکتومی ریشه ای
جراحی برای برداشتن مثانه و هرگونه غده لنفاوی و اندام های مجاوری که سرطانی است.
این جراحی می تواند زمانی که سرطان مثانه به دیواره عضلانی حمله کرده است یا زمانی که سرطان سطحی، بخش وسیعی از مثانه را درگیر کرده است، انجام شود.
سیستکتومی قطعه ای
جراحی برای برداشتن بخشی از مثانه.
این جراحی گاهی برای بیمارانی که تومور درجه پایینی دارند که به دیواره مثانه حمله ور شده است اما محدود به یک بخش از مثانه است، انجام می شود.
از انجا که تنها یک بخش از مثانه برداشته می شود، بیماران می توانند پس از بهبودی، به طور طبیعی ادرار کنند.
انحراف ادرار
جراحی برای ایجاد مسیری جدید در بدن برای ذخیره و خروج ادرار.
سیستکتومی جزئی
زمانی که تومور، مهاجم است اما تمام شواهد دال بر این است که تومور، تکی و محدود به یک بخش معین از مثانه است، برداشتن تنها یک بخش از مثانه، گزینه ای حیاتی است.
این عمل، اندازه مثانه را کاهش می دهد اما بخش قابل توجهی را باقی می گذارد.
سیستکتومی ریشه ای
این روش شامل برداشتن کامل مثانه است.
برشی در شکم ایجاد می شود و مثانه و اندام های مجاور به دقت بررسی می شوند تا وضعیت سرطان تعیین شود و مشخص شود آیا سرطان به ساختار و اندام های مجاور گسترش پیدا کرده است.
مثانه به همراه هر اندام دیگری که درگیر شده است، برداشته می شود.
در موارد شدید سیستوسل، ممکن است برای انتقال مثانه به جایگاه طبیعی، نیاز به جراحی ترمیمی باشد.
در این نوع جراحی، برشی در دیواره مهبل ایجاد می شود و بافتی که مثانه را از مهبل جدا می کند، محکم می شود.
گاهی جراح، ساختارهایی شبکه ای و دائمی از جنس مواد مصنوعی یا بیولوژیکی را نیز ایمپلنت می کند تا حمایت مهبلی را بهبود بخشد.
جراحی ترمیم مثانه
گاهی برای بیمارانی که مثانه خود را از دست داده اند، نیاز به جراحی ترمیم مثانه وجود دارد.
طی فرآیندی، بخشی از روده جدا می شود و به میزنای ها متصل می شود.
این کار، ادرار را از کلیه ها به سمت شکافی در نزدیکی ناف هدایت می کند.
یک کیسه سبک و عایق به این شکاف متصل می شود تا ادرار را جمع اوری کند. در صورت نیاز، این کیسه می تواند تخلیه شود.
بخشی از روده می تواند به شکل یک کیسه یا یک مثانه جدید و بزرگتر نیز درآید.
یک مجرا که آن هم از روده ساخته شده است، به شکاف شکم منتهی می شود اما در این مورد، یک دریچه اجازه می دهد هر زمان که فرد بخواهد، کیسه تخلیه شود.
هیچ کیسه ای وجود ندارد.
مثانه جدید به مجرای ادراری متصل می شود تا اجازه خروج طبیعی ادرار را دهد. اجرای این روش به فاکتورهای متعددی بستگی دارد.
این فاکتورها در مورد تمام بیماران صدق نمی کند اما این درمان های سرطان مثانه می تواند با موفقیت در بسیاری از بیماران به کار گرفته شود.
پیش از جراحی مثانه چه اتفاقی می افتد؟
همانند تمام جراحی ها، از فرد خواسته می شود مصرف آسپرین، NSAIDS (از جمله ادویل، ایبوپروفن و ناپروکسن) یا سایر داروهای رقیق کننده خون را حداقل یک هفته پیش از جراحی متوقف کند.
داروهای گیاهی یا مکمل های به خصوص نیز خطر خونریزی طی جراحی را افزایش می دهند. بنابراین پزشک توصیه خواهد کرد مصرف کدام مکمل ها پیش از جراحی متوقف شود.
لازم است پیش از جراحی در مورد مصرف داروهای دیگر مانند آنتی بیوتیک یا داروهای فشار خون با پزشک گفتگو شود.
بدون مشورت با پزشک، هیچ دارویی را متوقف نکنید.
گاهی لازم است داروهای دیگری مانند وارفارین یا پلاویکس نیز حداقل 5 روز پیش از جراحی متوقف شود. تا خطر خونریزی کاهش یابد.
پزشک از بیمار خواهد خواست سیگار کشیدن را متوقف کند. گذشته از اثرات منفی آن، سیگار می تواند منجر به خطرات بیشتر، هم در طول جراحی و هم پس از آن شود.
ثابت شده است تنباکو، فرآیند بهبود را کند می کند و اثربخشی سیستم ایمنی را کاهش می دهد.
لازم است رژیم غذایی، یک روز قبل از جراحی تغییر کند. اغلب پزشکان توصیه می کنند رژیم مایعات، صبح قبل از جراحی آغاز شود.
این رژیم شامل آبمیوه های بدون پالپ، آبگوشت و ژله است.
همچنین لازم است با کسی هماهنگ شود تا پس از جراحی از فرد مراقبت کند. زیرا بازگشت فوری به فعالیت های معمول پس از جراحی توصیه نمی شود.
در طول جراحی مثانه چه اتفاقی می افتد؟
یک روش مشابه برای تمام جراحی های مثانه وجود ندارد. هر عارضه نیازمند روش متفاوت یا جراحی متفاوت است.
اغلب جراحی های مثانه به صورت لاپاروسکوپی انجام می شود.
این بدین معنی است که به جای جراحی “باز” که نیازمند یک برش بزرگ است، پزشک از چند برش کوچک تر استفاده خواهد کرد.
انجام جراحی به این صورت، زمان بهبود و فاکتورهای ریسک را کاهش می دهد. و ایجاد بافت اسکار در طول فرآیند ترمیم را کاهش می دهد.
پس از جراحی مثانه چه اتفاقی می افتد؟
جزئیات بهبودی پس از جراحی مثانه به میزان زیادی به نوع جراحی مثانه بستگی دارد.
برای مثال، در برش از طریق مجرای ادراری نسبت به سیستکتومی ریشه ای که در آن، کل مثانه برداشته می شود، بافت بسیار کمتری برداشته می شود یا تغییر پیدا می کند.
بنابراین، زمان بهبودی پس از عمل می تواند از چند هفته تا چند ماه متغیر باشد.
پزشک در دوران بهبودی در مورد آزمایش تخلیه (که در آن، پزشک توانایی تخلیه ادرار پس از جراحی را تست می کند). و دستورالعمل های مراقبت از سوند راهنمایی های لازم را به عمل خواهد آورد.