شکستگی استخوان از جمله مهمترین آسیب های بدن است که معمولا به دنبال ضربه وارده به آن ایجاد می‌شود. در این مقاله انواع شکستگی های استخوان را مورد بررسی قرار دادیم، پس با ما همراه باشید.

شکستگی استخوان چیست؟

استخوان‌ها اسکلت و شالوده‌ی کلی بدن را می‌سازند. استخوان‌ها به ما این امکان را می‌دهند که با محیط اطراف خود تعامل برقرار کنیم و بدن خود را در برابر نیروی جاذبه به حرکت درآوریم. استخوان‌ها نقاط اتصالی برای ماهیچه‌ها هستند که ما را قادر می‌سازند بدویم‌، بپریم‌، بنشینیم‌، زانو بزنیم‌، چیزی را محکم در دست بگیریم و یا چیزی را از زمین بلند کنیم. همچنین استخوان‌ها از اندام‌ها در برابر آسیب احتمالی محافظت می‌کنند و مغز استخوان (بافت داخل استخوان‌ها) مسئول تولید سلول‌های خونی (گلبول‌های قرمز خون) است.

استخوان‌ها محل ذخیره کلسیم برای بدن هستند. در سطح سلولی، همیشه کلسیم متأثر از هورمون‌های بدن وارد استخوان می‌شود و از آن خارج می‌شود. هورمون پاراتیروئید سطح کلسیم در جریان خون را افزایش می‌دهد، یعنی ترشح و رهاسازی خود را توسط وضعیت استخوان و در شرایط کاهش تراکم استخوانی، تنظیم می‌کند.

هورمون کلسی‌تونین از غده تیرویید ترشح می‌شود و سطح کلسیم خون را کاهش می‌دهد و از طریق تحریک استخوان برای ذخیره کلسیم بیشتر، به بازگرداندن کلسیم به استخوان کمک می‌کند. در گردش خون، کلسیم برای کمک به عملکرد سلول‌های ماهیچه‌ای از جمله عملکرد ماهیچه قلبی مورد نیاز است. سطوح هورمونی در واقع کلسیم موجود در استخوان را آزاد می‌کنند تا سطح کلسیم خون در محدوده طبیعی حفظ شود. به همین دلیل، کلسیم و ویتامین D جهت حفظ ذخایر کلسیم در بدن بسیار مهم و ضروری هستند.

چه چیزی موجب شکستگی استخوان می‌شود؟

وقتی که یک نیروی بیرونی روی استخوان اعمال می‌شود‌، مانند یک ضربه یا زمین خوردن و افتادن، این احتمال وجود دارد که استخوان نتواند شدت نیرو را تحمل کند و در نهایت دچار شکستگی شود. در نتیجه، از بین رفتن یکپارچگی و استواری استخوان منجر به شکستگی استخوان می‌شود. حتماً به خاطر داشته باشید که شکستگی (fracture)‌، شکاف (break) یا ترک خوردگی (crack) همگی وضعیت مشابهی را نشان می‌دهند، یعنی ایجاد یک آسیب به استخوان که موجب صدمه به آن شده است. هیچکدام از این اصطلاحات تخصصی نسبت به دیگری بحرانی‌تر یا مهمتر نیستند و فقط از لحاظ لغوی و ترمینولوژی متفاوتند. شکستگی، شکاف یا ترک خوردگی همگی یک معنی دارند.

بسته به شرایط، میزان نیروی لازم جهت ایجاد شکستگی ممکن است خیلی هم زیاد نباشد. در افراد مبتلا به پوکی استخوان، استخوان‌ها فاقد کلسیم بوده و شکننده هستند، در نتیجه یک آسیب جزئی یا حتی نیروی گرانش زمین هم ممکن است نیروی کافی ایجاد کند که موجب شکستگی ناشی از فشار بر مهره‌های ستون فقرات یا شکستگی لگنی شود.

شایع‌ترین انواع شکستگی استخوان کدامند؟

شکستگی‌ها معمولاً با محل دقیق ایجاد آنها‌، چگونگی تراز شدن و آرایش استخوان‌ها، پیچیده‌گی‌های مرتبط با عملکرد خون و عصب و سالم بودن یا صدمه دیدن پوست محل آسیب، توصیف می‌شوند. اصطلاحات تخصصی و تعاریفی که در پزشکی برای توصیف شکستگی استفاده می‌شوند به متخصصان و پزشکان امکان می‌دهد تا به طور دقیق محل شکستگی استخوان را شرح دهند. برای یک نقطه مرجع و بصورت توافقی، قلب به عنوان مرکز بدن در نظر گرفته می‌شود و توضیحات تشریحی و وابسته به کالبدشناسی بر اساس موقعیت بخش‌های مختلف بدن نسبت به قلب بیان می‌شوند. هنگام تشریح موقعیتی روی بدن یا درون بدن، تصور کنید که مستقیم ایستاده‌اید‌، به جلو نگاه کنید و دست‌ها را کمی از پهلوی خود دور نگه داشته و کف دست‌ها رو به جلو باشد.

اصطلاحات رایج آناتومیکی که برای توصیف شکستگی استخوان بکار می‌روند شامل موارد زیر هستند:

• پروگزیمال (نزدیک به مرکز بدن) و دیستال (دورتر از مرکز): آرنج نسبت به مچ دست پروگزیمال(نزدیک به مرکز) است و مچ دست نسبت به آرنج، دیستال (دور از مرکز) است.
• قدّامی (به طرف جلوی بدن) و خلفی (به سمت عقب یا پشتی): قفسه سینه نسبت به کمر قدامی است و کمر نسبت به قفسه سینه خلفی محسوب می‌شود.
• میانی یا نزدیک به محور بدن (به سمت وسط بدن) و جانبی (به سمت لبه بیرونی بدن): گوش‌ها نسبت به بینی، جانبی تلقی می‌شوند و بینی نسبت به گوش، میانی محسوب می‌شود.

با در نظر گرفتن بدن در موقعیت آناتومیک، شکستگی‌ها را می‌توان با محل ایجاد آنها در استخوان و چگونگی استقرار و ارتباط قطعات استخوانی با یکدیگر تشریح کرد. شکستگی‌ها یا جابجا شونده هستند یا بدون جابجایی می‌باشند، به این معنی که به اندازه کافی در یک ردیف یا جایگاه تثبیت شده‌اند یا در جای خود قرار نمی‌گیرند. بعضی از پزشکان اظهار می‌کنند که همه‌ی شکستگی‌ها دارای جابجایی اندکی هستند و ترجیح می‌دهند اصطلاح « جابجایی حداقلی» را به کار ببرند.

تشریح شکستگی همچنین شامل جهت پیشروی شکستگی در استخوان‌ها است.

• مقطع عرضی عمود بر طول بدن: شکستگی که در سراسر استخوان حرکت می‌کند.
• اریب و نامتقارن: شکستگی فقط در یک طرف رخ می‌دهد.
• مارپیچی: شکستگی مارپیچی شکل می‌شود یا تا طول استخوان امتداد می‌یابد و بزرگتر می‌شود.
• ریز ریز شدن: شکستگی بیش از دو قسمت داشته، و قطعات متعددی ایجاد می‌شود.

اصطلاحات تخصصی خاص:

• شکستگی‌های گرین استیک (ترکه تری): در کودکان کم سن و سال، استخوان‌ها هنوز محکم نشده‌اند و هنگامی که نیرویی اعمال می‌شود، گرایش به خمیده شدن دارند و دچار شکستگی کامل از وسط نمی‌شوند. این اصطلاح برگرفته از حالتی است که بخواهیم یک شاخه جوان را از درختی بشکنیم اما در نهایت حالتی خمیده در شاخه به وجود می‌آید.
• توروس: در کودکان، هنگامی که تنها یک قسمت از استخوان در اثر فشار خم شود، به آن توروس یا شکستگی ناقص می‌گویند.
• شکستگی باز: شکستگی باز وضعیتی را توصیف می‌کند که استخوان از پوست و گوشت بدن بیرون می‌زند.
• پوست ما در بحث محافظت از محیط داخلی بدن در برابر عفونت‌ها نقش بسیار مهمی دارد. اگر پوستی که بر روی استخوان شکسته قرار گرفته و آن را پوشانده، آسیبی ببیند، مثلاً بریده شود، پاره شود یا حتی خراشیده شود، این احتمال وجود خواهد داشت که باکتری‌های محیط بیرونی، به طرف استخوان شکسته شده هجوم آورده و باعث عفونت شوند.

شکستگی‌ها تحت عنوان باز (اگر پوست آسیب دیده باشد) یا بسته (اگر پوست سالم باشد) طبقه بندی می‌شوند. ممکن است شکستگی باز نیاز به عمل جراحی ارتوپدی داشته باشد تا با این عمل محل شکستگی را شست و شو داده و از استئومیلیت (عفونت استخوان) جلوگیری شود. بسته به شرایط‌، نوع شکستگی‌، میزان آلودگی پوست و زخم و نیز وضعیت فرد، ممکن است این روش در اتاق عمل روی دهد.

شکستگی فشاری ستون مهره‌ها (Compression Fractures)

ستون فقرات از ۷ مهره گردنی‌، ۱۲ مهره ناحیه توراسیک (قفسه سینه) و ۵ مهره لومبار (کمری) تشکیل شده است. ستون فقرات بدن را در برابر نیروی گرانش زمین و همچنین به منظور محافظت از طناب نخاعی، بصورت قائم و راست نگه می‌دارد. شکستگی فشاری (کمپرشن) مهره‌های ستون فقرات می‌تواند ناشی از پوکی استخوان، صدمه یا تروما (trauma) باشد.

• افراد مبتلا به پوکی استخوان، کلسیم موجود در استخوان‌ها را از دست می‌دهند و ممکن است مهره‌ها ضعیف شوند و نتوانند در برابر نیروی جاذبه مقاومت کنند، بنابراین به تدریج در طول زمان مهره‌ها فشرده می‌شوند.
• شکستگی فشاری ناشی از صدمه و آسیب ممکن است، باعث تحریک و ناراحتی نخاعی یا ریشه عصبی شود و ممکن هم است که اینگونه نشود.
• شکستگی فشاری ناشی از تروما (هر نوع ضربه، جراحت، شوک آسیب و حادثه وارد شده بر بدن، در علم پزشکی، تروما محسوب می‌شود، مشروط به اینکه از خارج به بدن وارد شده باشد) به احتمال زیاد در اثر تصادف وسایل نقلیه یا سقوط از ارتفاع رخ می‌دهد.

شکستگی جمجمه

مأموریت جمجمه حفاظت از مغز است. جمجمه در واقع یک استخوان مسطح است و برای ایجاد شکستگی در آن نیاز به ضربه‌ای مستقیم و قابل توجه است. از آنجا که دغدغه‌ی اصلی، آسیب رسیدن به مغز است نه آسیب به جمجمه، معمولاً تصویربرداری با اشعه ایکس معمولی برای جستجوی شکستگی جمجمه بکار گرفته نمی‌شود. در عوض در صورت وجود نگرانی در مورد آسیب مغزی، سی تی اسکن مغز توصیه می‌شود. شکستگی جمجمه اغلب اوقات با تورم موضعی و خونریزی در محل آسیب همراه است.

شکستگی جمجمه باسیلار، آسیب به استخوان در قاعده جمجمه مغزرا توصیف می‌کند. علائم جسمانی آن ممکن است شامل خروج خون از گوش یا خون دماغ شدن، کبودی پشت گوش (علامت نبرد) و کبودی دور چشم (چشم راکون) باشد.

در حالت شکستگی فرورفته جمجمه، استخوان شکسته شده و قطعات به داخل فشار داده می‌شوند. بسته به عمق فرورفتگی استخوانی و وجود یا عدم وجود درگیری بافت مغزی، ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد. با شکستگی باز جمجمه، پوست سر دچار پارگی می‌شود و ممکن است زخم به پوشش‌های تارهای عصبی مغز (مننژ) برسد. اغلب اوقات جراحی برای کمک به جلوگیری از عفونت انجام می‌شود.

شکستگی تنشی استخوان

شکستگی‌های تنشی استخوان (Stress fracture) در نتیجه‌ی میکروترماهای (microtraumas) متعددی است که در آن حالت، استخوان نمی‌تواند تنش‌ و فشارهای مکرر وارد شده بر خود را تحمل کرده و قادر نیست اثر فیزیکی فشار وارده را کاهش دهد. این وضعیت در واقع ناشی از استفاده‌ی بیش از حد است و اغلب در قسمت پایینی ساق پا مخصوصاَ در پای دوندگان و سایر ورزشکاران دیده می‌شود. در صورت عدم درمان، و اگر فرد همچنان در فعالیت‌های مشکل ساز مثل ورزش افراطی شرکت کند، شکستگی تنشی ممکن است به شکستگی کامل تبدیل شود. این حالت‌ها بیشتر در ورزشکارانی دیده می‌شود که در ورزش‌هایی از قبیل دو، تنیس‌، بسکتبال و یا سایر ورزش‌هایی شرکت می‌کنند که شامل دویدن و پریدن روی سطوح سخت هستند.

شکستگی ناشی از رژه نامی است که به شکستگی تنشی استخوان متاتارس پا اطلاق می‌شود. این نوع شکستگی‌ها در سربازانی تعریف می‌شوند که مجبور به راه رفتن یا «رژه» در مسافت‌های طولانی هستند.

کدام استخوان‌ها متداول‌ترین استخوان‌هایی هستند که دچار شکستگی می‌شوند؟

شایع‌ترین شکستگی‌ها شامل شکستگی استخوان ترقوه (استخوانی بلندی که از گردن تا شانه ادامه دارد)، استخوان ساعد (رادیوس (زند زبرین) و اولنا (زند زیرین))، استخوان مچ دست، استخوان مچ پا و استخوان لگن است. شکستگی‌های بسته شایع‌تر از شکستگی‌های باز هستند (پوستی که روی سطح استخوان صدمه دیده را می‌پوشاند سالم است و آسیب نمی‌بیند) .

در کودکان، شکستگی دیستال رادیوس شایع‌ترین نوع شکستگی است. شکستگی در رادیوس(زند زبرین) نزدیک مچ دست اتفاق می‌افتد اما معمولاً خود مفصل را درگیر نمی‌کند.

شکستگی دست یا انگشتان

آسیب به انگشتان و کف دست بسیار شایع است زیرا در فعالیت‌های روزمره در معرض ریسک قرار می‌گیرند و بسیار کاربرد دارند. افزون بر استخوان‌ها‌، متخصص مراقبت‌های بهداشتی می‌خواهد مطمئن شود که هیچ آسیب تاندونی یا عصبی در ارتباط با هر نوع شکستگی استخوانی وجود نداشته باشد. از آنجا که آناتومی دست بسیار پیچیده است، ممکن است شکستگی‌های بغرنج و پیچیده به متخصص ارتوپدی یا جراح پلاستیک ارجاع داده شوند. بسیاری از این شکستگی‌ها فقط به آتل بستن یا گچ‌گیری نیاز خواهند داشت، اما بعضی مواقع هم عمل جراحی لازم و ضروری خواهد بود.

شکستگی مچ دست

خالی شدن زیر پا و افتادن روی دست، شایع‌ترین دلیل شکستگی مچ دست است. بیشتر وقت‌ها دیستال رادیوس است(تصویر را ببینید) که آسیب می‌بیند و ممکن است این شکستگی، بیش از یک استخوان را درگیر کند. علاوه‌ بر رادیوس، شکستگی مچ دست نیز ممکن است شامل شکستگی استخوان‌های کارپال مچ (استخوان‌های وابسته به مچ دست) باشد، یعنی آنهایی که رادیوس را به استخوان‌های بلند کف‌دست (متاکارپال) متصل می‌کنند. پزشکان عموماً به دنبال شکستگی‌های استخوان اسکافوئید (استخوان بین قاعده انگشت شست و درست در بالای استخوان رادیوس) و در رفتگی‌های استخوان هلالی یا لونیت (استخوان کناری استخوان اسکافوئید) هستند که مشاهده آنها در اشعه ایکس معمولی دشوار است.

بسته به استخوان آسیب دیده و ترازبندی آن، ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد یا شاید هم هیچ احتیاجی به عمل جراحی نباشد. صرف نظر از نوع درمان، هدف اصلی این است که مچ دست به طور طبیعی تراز و میزان شود، مخصوصاً اگر این شکستگی، سطح مفصل را هم درگیر کرده باشد. ممکن است عدم توازن و هم ترازی ضعیف در آینده منجر به آرتروز شود.

شکستگی لگن

شاید شکستگی‌های لگنی شایع‌ترین نوع شکستگی‌هایی باشند که در افراد ۷۵ سال به بالا دیده می‌شود. در حالیکه ممکن است زمین خوردن و تروما دلیل واضحی برای شکستگی باشند‌، در خیلی از مواقع، مردم به دلیل پوکی استخوان بیشتر مستعد شکستگی لگن هستند و گاهی اوقات استخوان لگن (هیپ) به طور خود به خودی می‌شکند.

مفصل لگن (هیپ) یک مفصل گوی و کاسه‌ای است که از اتصال درونی دو استخوان یعنی یک گوی که در داخل یک کاسه قرار گرفته است، تشکیل شده است. ۱. کاسه لگن (حفره استابولوم)، و ۲. گوی (سر فمور یا همان سر استخوان ران). شکستگی لگن (هیپ) به شکستگی فمور (شکستگی استخوان ران) اشاره دارد. تقریباً همه شکستگی‌های لگنی نیاز به عمل جراحی دارند و نوع جراحی بستگی به این دارد که شکستگی در کجای فمور (استخوان ران) واقع شده است.

شکستگی پا  

هر یک از استخوان‌های متعدد پایین تنه در معرض ریسک شکستگی هستند. ممکن است شکستگی پا نیز مفصل زانو را درگیر کند و درمان این نوع از شکستگی‌ها هم بستگی به نوع شکستگی دارد. به همین نحو، شکستگی استخوان‌های ساق (درشت نی و نازک نی) و استخوان قاپ یا تالوس (پروگزیمال‌‌ترین یا همان نزدیکترین استخوان به قسمت کف پا) ممکن است مفصل مچ پا را درگیر کند.

شکستگی و دررفتگی پا نیز می‌تواند به پیچیدگی شکستگی و دررفتگی دست باشد. به دلایل آناتومی‌، امکان دارد تشخیص آنها از طریق اشعه ایکس معمولی نیز دشوارتر باشد.

شکستگی انگشتان پا

شکستگی انگشتان پا یک نوع شکستگی شایع است و می‌توان با گرفتن شرح حال بیمار و معاینه فیزیکی او این نوع شکستگی را تشخیص داد. بسته به شرایط بالینی گاهی به اشعه ایکس نیاز است و گاهی هم هیچ نیازی به اشعه ایکس نمی‌باشد.

شکستگی شانه (کتف)

شکستگی استخوان ترقوه (کلاویکولا یا کلاویکل) یکی از شایع‌ترین شکستگی‌های استخوانی است‌، شکستگی سر استخوان بازو یا هومروس (قسمت توپی) در افراد مسنی که به زمین می‌افتند بسیار شایع است. بسته به میزان خرد شدگی (سر استخوان بازو یا هومروس به چند تکه شکسته شده باشد) گاهی ممکن است نیاز به عمل جراحی باشد و گاهی هم نیازی به عمل نخواهد بود. درمان اولیه معمولاً با یک آویز دست طبی شروع می‌شود.

استخوان کِتف (اسکاپولا) یا تیغه‌ی شانه، استخوانی پهن و صاف است و شکسته شدن آن بسیار دشوار است. مکانیسم یا سازوکاری که باعث چنین شکستگی می‌شود معمولاً ضربه‌ای مستقیم است. لازم است که هر گونه شکستگی استخوان کتف (اسکاپولا) از نظر آسیب‌های مربوطه، مورد ارزیابی قرار گیرد.

علائم و نشانه‌های شکستگی استخوان چیست؟

شکستگی استخوان دردناک است. لایه داخلی استخوان (پریوستئوم) پر از پایانه‌های عصبی است که هنگام التهاب می‌توانند باعث درد شود. و عضلات اطراف شکستگی دچار اسپاسم(انقباض عضلانی) می‌شوند تا از پیشروی شکستگی جلوگیری شود و ممکن است این اسپاسم درد را هم تشدید کنند.

استخوان‌ها دارای ذخیره غنی از خون هستند و در صورت آسیب دیدگی خونریزی می‌کنند. این روند باعث تورم می‌شود و خونی که به بافت اطراف تراوش می‌کند هم موجب درد بیشتری خواهد شد. تغییر رنگ ناشی از خون می‌تواند به صورت کبودی قرمز تیره یا بنفش در اطراف نقطه‌ی شکستگی استخوان ظاهر شود.

از آنجا ممکن است که عضلات و تاندون‌ها صدمه نبینند‌، شاید فرد مورد‌ نظر بتواند دست‌ها و پاهای آسیب دیده خود را حرکت دهد. براین اساس، صرفاً به این دلیل که شما می‌توانید منطقه‌ی آسیب دیده را جابجا کنید‌، به این معنی و مفهوم نخواهد بود که آن قسمت شکسته نشده است. اگر صدمه‌ای به یکی از شریان‌های مجاور برسد، ممکن است آسیبی مهارشده و کم اهمیت (دیستال یا دورتر از مرکز آسیب) باشد و در صورت ایجاد آسیب عصبی‌، ممکن است بی حسی دور از مرکز یا مبدأ شکستگی (دیستال) به وجود بیاید.

اگر احساس کنم که احتمالاً دچار شکستگی استخوان شده‌ام، می‌بایست چه زمانی به دکتر مراجعه کنم؟

بیشتر شکستگی‌های استخوان نیاز به مراقبت‌های پزشکی دارند‌، اما ضرورت این مراقبت بستگی به نوع شکستگی و وضعیت آن دارد.

شکستگی استخوان چگونه تشخیص داده می‌شود؟

• ابتدا پزشک پیشینه‌ی درمانی (سابقه‌ی پزشکی)، بیمار را بررسی می‌کند، آسیب وارده را معاینه می‌کند و به دنبال صدمات احتمالی دیگری که ممکن است رخ داده باشند‌، می‌گردد.
• پوست اطراف منطقه آسیب دیده به منظور جستجوی جراحت، خراشیدگی یا پارگی احتمالی پوست مورد بررسی و ارزیابی قرار می‌گیرد.
• ناحیه متورم و دچار التهاب، جهت شناسایی استخوان آسیب دیده مورد ارزیابی قرار می‌گیرد.
• نوع اشعه ایکسی که در دستور کار قرار می‌گیرد بستگی به خصوصیات آسیب وارد شده دارد.
• گاهی اوقات اشعه ایکس معمولی نمی‌تواند آسیب وارده را شناسایی نماید.
• اگر پزشک بازهم نگران باشد، ممکن است عکس‌برداری به وسیله سی تی اسکن یا MRI تجویز شود.

شکستگی استخوان در کودکان

احتمال دارد تشخیص شکستگی‌ها در کودکان دشوار باشد زیرا استخوان‌ها هنوز به طور کامل فرم و شکل نگرفته‌اند. بسیاری از قسمت‌های استخوان‌های در حال رشد عمدتاً از غضروف تشکیل شده‌اند و هنوز مانده تا به حدی برسند که کلسیم در آنها رسوب کند. همچنین استخوان در حال رشد دارای صفحات رشدی است که ممکن است همانند شکستگی‌ها نمود پیدا کنند یا شکستگی را پنهان کنند. بعضی اوقات، تشخیص شکستگی به لحاظ بالینی بر اساس معاینه فیزیکی صورت می‌گیرد، حتی اگر عکس برداری با اشعه ایکس هم هیچ آسیبی را نشان ندهد.

راه درمان شکستگی استخوان چیست؟

درمان اولیه با تثبیت و جلوگیری از حرکت و پیشروی شکستگی، شروع می‌شود. در محیط بیرونی روش RICE که مخفف ( Rest = استراحت، ICE = یخ، Compression= کمپرس یا فشرده‌سازی، Elevation = بالابردن) است ممکن است بتواند به راحت بودن و آسودگی بیمار کمک کرده و از پیشروی شکستگی‌های استخوانی جلوگیری به عمل آورد. بیشتر وقت‌ها درد مرتبط با شکستگی به دلیل اسپاسم عضلات پیرامون محل شکستگی است که هدف این اسپاسم جلوگیری از پیشروی شکستگی‌های استخوانی است. آتل‌‌بندی می‌تواند به تسکین بخشی از آن درد کمک نماید. بسته به میزان صدمه‌ی وارد شده، ممکن است ارائه دهندگان EMS کشش یا تِراکشِن (عملی در ارتوپدی برای جا اندازی عضو که به وسیله‌ی وزنه اندام را کشیده و عضو آسیب دیده جوش می‌خورد) را برای کمک به ثبات وضعیت و کنترل درد لحاظ کنند.

در رابطه با شکستگی‌های غیر باز یا سایر شکستگی‌هایی که  بدون عمل جراحی اضطراری می‌توان درمان کرد‌، هدف این است که محل صدمه دیده را با بستن یا گچ گرفتن از حرکت بازداشت تا هم‌ترازی آناتومیک حفظ شده و امکان ترمیم استخوان فراهم شود.

استخوان در سه مرحله بهبود می‌یابد.

• مرحله‌ی واکنشی(ری اکتیو): لخته خونی که در محل شکستگی استخوان تشکیل می‌شود شروع به سر و سامان پیدا کردن ‌می‌کند و واحدهای سازنده بدن شروع به کم کردن فاصله و از بین بردن تفاوت بین دو سر استخوان شکسته می‌کنند.
• مرحله‌ی ترمیم: سلول‌های اختصاصی واقع در پوشش خارجی استخوان‌(پریوستئوم) شروع به ایجاد یک شبکه‌بندی یا صفحات مشبکی از غضروف و استخوان می‌کنند که کالوس(پینه) نامیده می‌شود و شکستگی را می‌پوشاند. برای ایجاد استحکام و دوام در قسمت مورد نظر، استخوان بیشتری گنجانده می‌شود.

مرحله بازسازی(بازآرایی): در چند سال آینده، بدن سعی خواهد کرد که این توده استخوانی را به اندازه و شکل اولیه خود بازسازی نماید.

در بخش اورژانس، کلینیک سرپایی یا مطب دکتر، دست‌ها و پاهای بیمار معمولاً با استفاده از ترکیبی از پدهای نرم، مواد گچ گرفتن شکستگی استخوان(گچ، فایبرگلاس) و بانداژ، آتل می‌شود. این آتل بستن به مانند گچ گرفتن نیست که به صورت پیرامونی و یا واقع در محیط شکستگی باشد، زیرا شکستگی استخوان می‌تواند به طور بالقوه بافت‌های اطراف شکستگی را متورم کند و اگر گچ‌گیری محکمی در خارج از جای معمولی خود انجام شود، این ورم می‌تواند عوارضی از جمله یک درد محسوس و مشکلات بالقوه خون‌رسانی را ایجاد کند.

به محض اینکه بیمار مرخص می‌شود، دستورالعمل پزشکی که به آنها تجویز می‌شود این است که که ناحیه آسیب دیده را بالا نگه داشته و روی آن یخ قرار دهند، حتی در شرایطی که روی ناحیه صدمه دیده آتل بسته شده است، زیرا اینکار به کاهش التهاب و ورم‌کردگی کمک شایانی می‌کند.

پس از چند روز، زمانیکه ورم اولیه برطرف شد، یک گچ‌گیری موضعی می‌تواند جایگزین آتل شود و این گچ‌گیری تا زمان التیام یافتن شکستگی، بکار گرفته خواهد شد. مدت زمان لازم برای بهبودی و ترمیم شکستگی بستگی به نوع شکستگی و محل آن دارد. ممکن است از اشعه ایکس برای تعیین زمان دقیق برداشتن گچ استفاده شود.

در رابطه با انگشتان دست و کف دست(از مچ دست به پایین)، شکستگی استخوانی می‌تواند پیچیده‌تر هم باشد. کف دست یک شبکه پیچیده از تاندون‌ها‌، عروق خونی و اعصاب است که به کارکردهای حرکتی ظریف کمک قابل توجهی می‌کند. چیزی که به عنوان رویکرد ترمیمی یا همتراز سازی در استخوان‌های پا و بالای مچ دست استفاده می‌شود ممکن است مقتضی و مناسب بکارگیری در شکستگی استخوان‌های کف دست نباشد. بعضی از آسیب‌های جزئی وارده به انگشتان به چیزی بیش از یک آتل فلزی یا بانداژ یک انگشت به انگشت دیگر جهت اتکای انگشت مصدوم به انگشت سالم نیاز ندارند، در حالی که برخی دیگر از آسیب‌ها نیاز به عمل جراحی خواهند داشت. نوع درمان بستگی به نوع آسیب وارد شده دارد.

اکثر آسیب‌های انگشتان پا خود به خود به خوبی بهبود می‌یابند و به چیزی جز بانداژ یک انگشت به انگشت سالم دیگر برای ایجاد تکیه گاه، نیازی نخواهد بود.

درمان شکستگی دنده‌های قفسه سینه شامل فرآیند کنترل درد هم است به طوری که بیمار بتواند نفس عمیق بکشد و اجازه دهد ریه در زیر محل آسیب منبسط شود تا از ذات الریه(التهاب ریه) جلوگیری شود. برای کنترل درد صدمات وارده، استخوان‌های دنده پوشانده یا باند پیچی نمی‌شوند زیرا این امر باعث محدود شدن حرکت آنها و جلوگیری از منبسط شدن ریه جهت تنفس می‌شود. به همین دلیل‌، عموماً 4 تا 6 هفته زمان می‌برد تا شکستگی‌های دنده بهبود یابد و ممکن است در سراسر دوره درمانی و بهبود، درد زیادی ایجاد شود.

عمل جراحی استخوان شکسته چگونه انجام می‌شود؟

تصمیم‌گیری برای عمل جراحی شکستگی استخوان بستگی به نوع شکستگی و این پرسش دارد که آیا اصلاً شکستگی قابل ترمیم و بهبود یافتن است یا خیر؟ همچنین به امکان تناسب و همترازی مناسب استخوان شکسته به صورت خود به خود، و اینکه آیا عوارض احتمالی دیگری نیز وجود دارند یا خیر هم بستگی دارد. بعضی مواقع بیماران برای جا اندازی دررفتگی‌ها (بازنشانی استخوان) و آتل بستن به اتاق عمل منتقل می‌شوند. هنگامی که شکستگی به طور مشخصی جابجا شده و نا هم تراز باشد، حرکت دادن یا دستکاری استخوان بدون بیهوش کردن بیمار، می‌تواند بیش از حد دردناک باشد.

اگر به نظر رسد که شکستگی ناپایدار است و نمی‌توان آن را در محل ایجادش و فقط با گچ گرفتن یا یک آتل بستن در یک تراز و توازن مناسب مهار کرد یا نگه داشت، ممکن است نیاز به تکنیک جااندازی باز و تثبیت داخلی (ORIF) باشد. در این روش یک برش با تیغ جراحی بر روی پوست ایجاد می‌شود تا قطعات استخوانی شناسایی و همتراز شوند. برای تثبیت(فيکساسيون) شکستگی می‌توان از صفحات فلزی مثل پلاتین و پیچ، سیم یا میله‌گذاری داخل کانال استخوان استفاده کرد. ممکن است این فلزآلات برای همیشه سر جای خود باقی بمانند یا ممکن است که فقط به طور موقت در آنجا جایگذاری شوند تا شکستگی بهبود یابد. در درمان شکستگی لگن تقریباً همیشه به تکنیک جااندازی باز و تثبیت داخلی (ORIF) نیاز است تا بیمار امکان بهبودی و توانایی راه رفتن را پیدا کند. از سوی دیگر در شرایطی که صدمات مرتبط با عروق و اعصاب وجود داشته باشند که نیاز به ترمیم یا رفع فشار داشته باشند، ممکن است عمل جراحی الزام‌آور باشد.

در شکستگی‌های باز معمولاً برای جلوگیری از عفونت استخوان (استئومیلیت) بیمار باید به اتاق عمل برود تا زخم شسته شود.

چگونه می‌توان از شکستگی استخوان جلوگیری کرد؟

بسیاری از شکستگی‌های استخوان به دلیل حوادث غیر مترقبه در خانه، محل کار یا در حین بازی اتفاق می‌افتند و نمی‌توان گفت که همه‌ی آنها قابل پیشگیری هستند. استفاده از تجهیزات ایمنی و اقدامات احتیاطی می‌تواند ریسک آسیب را به حداقل ممکن برساند، با این حال نمی‌توان چنین خطراتی را به طور کامل از بین برد. با افزایش سن‌، ریسک افتادن و زمین خوردن در محیط خانه هم افزایش می‌یابد و اتخاذ بعضی از اقدامات پیشگیرانه ممکن است به کاهش ریسک افتادن و زمین خوردن کمک نماید.

این اقدامات پیشگیرانه عبارتند از:

• اطمینان حاصل کنید که نور و روشنایی محیط خانه کافی است.
• کفش‌ها می‌بایست لغزنده نباشد.
• می‌بایست فرش‌های لیز و شل و ول استفاده نشوند یا کف سازی‌های ناهموار تعمیر شوند.
• مسیرهای پر رفت و آمد در محیط خانه مانند مسیر از تختخواب تا سرویس بهداشتی یا از آشپزخانه تا اتاق نشیمن می‌بایستی از خطراتی مانند اسباب اساسیه اضافی، سیم‌کشی‌های تودرتو یا جعبه دور باشند.
• بایستی زیراندازهای بدون لغزش روی زمین و داخل وان یا زیر دوش حمام تعبیه شوند.
• نرده‌هایی برای پله‌ها و دستگیره فلزی میله‌ای شکل (مورد استفاده در دیوار کنار سرویس بهداشتی و حمام برای کمک گرفتن و بلند شدن سالمندان و معلولین) را نصب کنید.

استخوان‌ها هم با کهولت سن ما دچار پیری می‌شوند و در نتیجه مدیریت پوکی استخوان یک تعهد مادام العمر است. افزایش مقدار کلسیم موجود در استخوان، ریسک شکستگی خود به خودی را کاهش خواهد داد و احتمالاً با ایجاد استحکام کافی در استخوان‌ها، آن‌ها را به اندازه کافی قوی می‌کند تا در برابر صدمات مقاومت کنند چرا که در غیر این صورت منجر به شکستگی خواهد شد.

راه‌های پیشگیری از پوکی استخوان عبارتند از:

• ورزش‌های مرتبط با تحمل وزن را افزایش دهید.
• اطمینان پیدا کنید که مقدار مناسبی کلسیم و ویتامین D در رژیم غذایی خود دریافت می‌کنید. در صورت لزوم مکمل مصرف کنید.
• سیگار نکشید.
• از مصرف زیاد الکل اجتناب کنید.

عوارض شکستگی استخوان چیست؟

شکستگی‌های استخوانی یک آسیب شایع محسوب می‌شوند، اما پیش‌آگاهی و عارضه‌ها بستگی به استخوان شکسته‌، محل شکستگی‌، وجود هرگونه عارضه و وضعیت پزشکی زمینه‌ای فرد دارد. بیشتر شکستگی‌های دست و پا به خوبی ترمیم می‌شوند و هدف این است که فرد به سطح اولیه فعالیت خود بازگردد.